Poradnik Pacjenta

Czym jest kamica nerkowa? Czy mamy grupy ryzyka? I jak sami sobie czasem szkodzimy?  

lek. Przemysław Zugaj: O kamicy nerkowej, inaczej kamicy moczowej, mówimy wówczas, gdy w nerkach i/lub innych częściach dróg moczowych, wytrącają się związki chemiczne, tworząc złogi, które potocznie nazywamy kamieniami. Przyczyny rozwoju kamicy są różnorakie. Najczęściej jest to zbyt mała podaż płynów, ale np. u podłoża kamicy cystynowej leży wada wrodzona cewek nerkowych. Najczęstszym rodzajem kamieni moczowych jest szczawian wapnia, który wytrąca się podczas zbyt dużego wydalania wapnia z moczem. Może to mieć miejsce np. w przypadku nadmiernego wchłaniania wapnia z przewodu pokarmowego, nadmiernej podaży wapnia i witaminy D,  nadmiernego wchłaniania wapnia z kości czy zaburzeń hormonalnych. Jeśli chodzi o grupy podwyższonego ryzyka, to należy podkreślić, że mężczyźni są dotknięci kamicą trzy razy częściej niż kobiety. Są to zwykle panowie w wieku 30-50 lat. Kobiety są częściej zagrożone kamicą w okresie ciąży – wówczas częściej dochodzi do zastoju moczu w nerkach. Przewlekłe infekcje dróg moczowych również sprzyjają powstawaniu kamieni. Bakterie alkalizują mocz, a w środowisku zasadowym szybciej wytrącają się sole wapnia, co sprzyja tworzeniu się kamieni.

Zwykle pierwszym objawem, że dzieje się coś złego jest atak kolki nerkowej, czyli silny ból oraz towarzyszące mu nudności, wymioty lub krwiomocz. Taki atak zwiastuje kłopoty. Gdy kamień utknie w moczowodzie wówczas zostaje zablokowany spływ moczu z nerki. Jeśli nie podejmiemy leczenia, po pewnym czasie może nawet dojść do utraty funkcji nerki.

Co z naszego menu może stać się przyczyną powstania kamieni?

lek. Przemysław Zugaj:  Warto zapamiętać kilka zasad żywienia, które niekorzystnie wpływają nie tylko na układ moczowy, ale i na cały organizm. Powiem o kilku z nich:

1. Dieta bogata w czerwone mięso sprzyja powstawaniu kamieni z kwasu moczowego. Dieta jarska jest lepsza, u wegetarian ryzyko wystąpienia kamicy jest nawet do 50% mniejsze. Jeśli ktoś nie może żyć bez mięsnych dań, to zalecam ograniczenie ilości spożywanego mięsa i dbanie o właściwą ilość magnezu w diecie.
2. Zbyt duży apetyt na słodycze, to przyczyna wielu problemów zdrowotnych, wśród których znajdziemy także kamienie nerkowe. Duża ilość czekolady, kakao, czy orzeszków ziemnych sprzyja powstawianiu kwasu szczawiowego. Postawmy zatem na owoce i zdrowsze desery.
3. Ostre przyprawy, czyli związki w nich zawarte mogą niekorzystnie wpływać na układ moczowy. Unikajmy również stosowania przypraw, w których składzie znajdziemy np.: glutaminian sodu.
4. Zbyt mało cytrusów w diecie. Mam na myśli cytrynian, który znajduje się w ich składzie, a który przeciwdziała odkładaniu się w układzie moczowym niebezpiecznych złogów.
5. Za dużo soli w spożywanych potrawach, szczególnie w tych „gotowych w 5 minut”. Kontrolujmy ilość spożywanej soli, czytajmy etykiety.
6. Nadwaga, ten temat przewija się przy wielu chorobach i w tym przypadku muszę o tym wspomnieć. Osoby zmagające się z otyłością o 35% bardziej narażone są na kamicę.