Zabieg RIRS w leczenie kamicy nerkowej

O kamicy nerkowej, inaczej kamicy moczowej, mówimy wówczas, gdy w nerkach i/lub innych częściach dróg moczowych, wytrącają się związki chemiczne, tworząc złogi, które potocznie nazywamy kamieniami. Najczęstszym rodzajem kamieni moczowych jest szczawian wapnia, który wytrąca się podczas zbyt dużego wydalania wapnia z moczem.

Kamienie nerkowe najczęściej dotykają mężczyzn w wieku 30-50 lat, ale zdarzają się młodsi pacjenci z objawami kamicy nerkowej. Na kamicę chorują również kobiety, ale znacznie rzadziej i w późniejszym wieku, czyli po 50 roku życia. Kobiety są też częściej zagrożone kamicą w okresie ciąży – wówczas częściej dochodzi do zastoju moczu w nerkach. Przewlekłe infekcje dróg moczowych również sprzyjają powstawaniu kamieni. Bakterie alkalizują mocz, a w środowisku zasadowym szybciej wytrącają się sole wapnia, co sprzyja tworzeniu się kamieni.

Przyczyn schorzenia upatruje się w przyjmowaniu zbyt małej ilości płynów oraz spożywaniu pokarmów, które zaliczane są do niezdrowej diety. Do powstania kamieni nerkowych mogą się także przyczynić:

• choroby nerek, choroba Leśniowskiego-Crohna
• uwarunkowania genetyczne do występowania schorzenia
• wady w budowie układu moczowego
• nadczynność tarczycy
• duże ilości przyjmowanej witaminy C, D i wapnia oraz stosowanie niektórych leków sterydowych

Najczęstszym objawem kamicy nerkowej jest silny, ostry ból, umiejscowiony w okolicy lędźwiowej, promieniujący ku dołowi w kierunku pęcherza, cewki i zewnętrznej powierzchni uda. Ten stan jest powszechnie znany pod nawą kolki nerkowej. Objawy te zazwyczaj występują nagle i mogą im towarzyszyć nudności i wymioty oraz wzdęcia. W badaniu moczu stwierdza się zazwyczaj obecność krwinek czerwonych. W takim przypadku należy zwrócić się do lekarza – atak kolki nerkowej jest groźny dla zdrowia, a nawet życia.

Kwalifikacja pacjenta do zabiegu RIRS odbywa się na podstawie tomografii komputerowej, może być bez kontrastu, badania posiewu moczu oraz dotychczasowej historii leczenia. Natomiast do samej operacji i znieczulenia wymagamy standardowych badań jak: grupa krwi, morfologia, czas krzepnięcia, jonogram, EKG, RTG klatki piersiowej.

Przed każdym zabiegiem pacjent odbywa konsultację anestezjologiczną, podczas której przedstawia całą dostępną dokumentację medyczną dotyczącą swojej osoby, po ty by cały zabieg przeprowadzić jak najbezpieczniej.

Zabieg przeprowadzany jest w warunkach szpitalnych w znieczuleniu ogólnym. Pierwszym etapem RIRS jest wprowadzenie przez cewkę moczową tzw. koszulki dostępowej, która umożliwia wielokrotne bezpieczne wsadzanie i wyjmowanie ureterorenoskopu podczas zabiegu. Chroni ona zatem ścianę moczowodu w trakcie wykonywania zabiegowych czynności. Następnie lekarz operator ogląda układ kielichowo-miedniczkowy nerki oraz poszukuje kamieni. W kolejnym kroku złogi są kruszone za pomocą lasera holmowego. W czasie RIRS dochodzi do dużo mniejszego uszkodzenia miąższu nerkowego.

Dzięki temu, że RIRS jest małoinwazyjnym sposobem zabiegowego leczenia kamicy nerkowej, nie wymaga długiej hospitalizacji (ok. 2 dni), a pełny powrót do zdrowia następuje stosunkowo szybko. RIRS może być wykonany obustronnie w czasie jednego znieczulenia.

W przypadku większych kamieni metoda RIRS może być niewystarczająca. Kamienie powyżej 2,5-3 cm nieco bardziej inwazyjnym zabiegiem, czyli miniPCNL. Polega on na kruszeniu kamieni poprzez bezpośrednie nakłucie nerki. Nasz specjalista wykonuje zabieg miniPCNL w ułożeniu na plecach, co pozwala na dostęp do nerki z dwóch stron: od strony moczowodu i z boku. Jest to zabieg tzw. łączony, nazywany ECIRS (miniPCNL + RIRS). Skutkuje on bardzo wysokim poziomem oczyszczenia nerki. ECIRS jest świetny w przypadku kamicy odlewowej wielokielichowej.

W kilku sytuacjach zabieg RIRS jest niemożliwy do wykonania – oto lista przeciwskazań:

• ciąża
• stan septyczny
• ropomocz i czynna infekcja układu moczowego
• na liście przeciwwskazań znajdują się również wszystkie schorzenia, które dyskwalifikują pacjenta ze znieczulenia ogólnego